Tatil beldelerindeki fırsatçılar, günlük kiralık için getirilen ‘100 gün sınırı’, ‘vergi’, ‘turizm belgesi’ ve ‘komşu onayı’ gibi kriterleri aşmak için 101 gün yöntemi geliştirdi. Mülk sahipleri bu yöntemle evlerini fahiş fiyata kiralamaya başladı.
Turizm amaçlı konut kiralama’ sistemine ilişkin yasal düzenlemeye göre, 100 günün üzerindeki kiralamaların ‘konut kiralama’ olarak kabul edilmesi, vergiden kaçan ya da komşusundan onay alamayan fırsatçıları yeni arayışlara itti. Önceleri günlük ya da haftalık kiraladıkları konutlar için izin belgesi alamayan veya almak istemeyen sahil kentlerindeki mülk sahipleri, daha fazla gelir elde etmek için ‘101 günlük kiralık yazlık’ formülüne sarıldı. 101 günlükler için konut kiralarının 2 ila 4 katı daha fazla ücret talep edildiği göze çarptı. Örneğin, İzmir’in Dikili ilçesi İsmet Paşa Mahallesi’nde emsallerinin aylık kirasının 15-30 bin TL arasında değiştiği 3+1 daire için 101 günlüğüne 175 bin TL talep edildiği görüldü.
İLK KEZ KARŞILAŞIYORUM!
Türkiye turizminin gözde beldelerinden Marmaris’te yaklaşık 10 yıldır gayrimenkul uzmanı ve emlak danışmanı olarak faaliyet Kaan Kaya, ‘turizm’ izni alamayanların, almak istemeyenlerin konutlarını satmak ya da kiraya vermek için kapılarını çaldıklarını, ancak meslek hayatında ilk kez “101 günlük kiralık” ilanlarına rastladığını söyledi.
VERGİDEN KAÇIYORLAR
“Bazı belge almayan veya almak istemeyenler ara bir formül bulmuş, konutlarını ‘yazlık’ adı altında 101 günlüğüne kiraya çıkarmaya başlamışlar” diyen Kaya şöyle devam etti: “100 günün üzerindekileri ‘konut kiralama’ olarak kabul eden yeni yasal düzenlemeyi de çiğnemeden, sahip oldukları emlaktan maksimum kazanç elde etmenin yolunu tutmuşlar. Yani kaba tabiriyle işi kitabına uydurup, 100 günün altına kiraya verenler gibi, komşu iznine gerek kalmadan, yüzde 20 KDV, yüzde 2 konaklama ve matrahına göre yüzde 15 ila 35 arasında değişen gelir vergisinden kendilerini muaf tutmaya çalışmışlar. Ancak neticede bu bir turizm üzerinden ticari kazanç. Devletin bunlara da göz yumacağını sanmıyorum, mutlaka kayıt altına alınacaktır.”
YASA NE DİYOR?
Belge, komşu izni ve vergi şart
“Konutların Turizm Amaçlı Kiralanmasına ve Bazı Kanunlarda Değişik Yapılmasına Dair Kanun” 1 Ocak 2024’te yürürlüğü girdi. Kanuna göre, 100 günün altındaki kiralamalar turizm amaçlı, üzerindekiler ise ‘konut kiralama’ olarak belirtildi. Müstakil ev veya dairelerini kısa süreli turizm kapsamında kullanmak isteyenlere, Kültür ve Turizm Bakanlığı’ndan “Turizm konutu izin belgesi” alma zorunluluğu getirildi. Belgeye sahip olmak isteyenlere, apartmandaki, sitedeki tüm kat maliklerinden izin, maliyeye kayıt yaptırma, fatura kesme, yüzde 20 KDV, gelir vergisi ve yüzde 2 konaklama vergisi ödeme şartı getirildi. Şartlara uymayıp, izin belgesine sahip olmamalarına rağmen “Günlük kiralama” yapanlar için ağır para yaptırımı şart koşuldu.
MALİYE SAHİLE İNİYOR
Hazine ve Maliye Bakanlığı’na bağlı ekipler, Antalya, Muğla ve İzmir’in tatil beldelerinde eğlence ve konaklama sektörlerine yönelik saha denetimlerini yoğunlaştıracak. Günübirlik kiralanan konutlara yönelik yoklama yapılacak. Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, konuyla ilgili olarak sosyal medyadan yaptığı açıklamada “Kayıt dışılıkla mücadelemize her alanda ara vermeden devam ediyoruz” açıklamasında bulundu. Bu kapsamda Antalya, İzmir ve Muğla’ya yüzlerce denetim personeli takviyesi yapıldı. Denetimler kapsamında restoranlar, işlek cadde ve sokaklardaki işletmeler de yer alacak. Özelikle gece kulübü, restoran ve beachlerde hasılat tespiti yapılacak.
PERSONEL SAYISI ARTIRILDI
Gelir İdaresi ekipleri, denetimlerde günübirlik konut kiralamalarına da ağırlık verecek. Ayrıca Kültür ve Turizm Bakanlığından günübirlik konut kiralama izni alan mükellefler ile boş olan ve günübirlik kiralama potansiyeli bulunan konutlara yönelik yoklama yapılacak.
